Cá thòi lòi là một loại cá đặc biệt và kỳ lạ nhất hành tinh bởi chúng không chỉ có khả năng lặn sâu dưới nước mà còn có thể bay nhảy trên cạn, thậm chí là vắt vẻo trên cành cao. Chính vì thế người dân Cà Mau còn gọi loại cá này là "cá leo cây". Nếu có dịp về nơi đây bằng tấm vé máy bay Jetstar, hãy thử thưởng thức món ăn này 

Cá thòi lòi thường sống tại vùng bùn đất ngập nước  Cần Giờ, Nhơn Trạch, Gò Công, Bạc Liêu, Cà Mau và vùng biển phía Bắc Ninh Bình.

Vài năm trước, cá thòi lòi không mấy được ưa chuộng nên chủ yếu người dân bắt để làm phong phú thêm cho mâm cơm gia đình. Loài cá này rất sạch bởi nó chỉ sống được trong tự nhiên, ăn tôm, còng, ba khía,… và ra khỏi hang khi có ánh nắng lên.

Loài cá có ngoại hình “xấu lạ”.

Tên gọi của loài cá này phản ánh chính xác ngoại hình xấu tệ của chúng, bới đôi mắt lồi như mắt ếch, đục ngầu, nhô hẳn trên đỉnh đầu. Mình cá lấm chấm những đốm màu xanh dương, có con nổi lằn đen giữa hông, phần má bạnh ra trông khá dữ tợn.

Chúng có cấu tạo cơ thể khá đặc biệt nên có thể thở bằng phổi và mang. Cũng nhờ thế mà loài cá này có khả năng hy hữu là chạy chảy, kiếm mồi trên cạn và… leo cây một cách điêu luyện. Thi thoảng, khi đã chán trốn mình trong hang, chúng lại vắt vẻo trên những cành đước, cành mắm, nhưng chỉ cần thấy người đến gần thì nhanh chóng nhảy xuống nước, lặn mất tăm.

Hang của cá thòi lòi cũng rất khó tìm bởi chúng đều ở các lùm cây, kẹt rễ rồi dùng miệng để đào hang trú ẩn. Hang của chúng có thể sâu đến 2m với nhiều ngóc ngách. Chúng cũng rất tinh ranh và nhanh nhẹn khi đào tới vài cái hang để dễ dàng trốn thoát khi bị kẻ thù tấn công.

Trên mình cá thòi lòi có đốm xanh và vằn đen. (Ảnh: danviet)

Những ngư dân có kinh nghiệm chia sẻ rằng muốn bắt được cá thòi lòi, trước hết phải học cách xác định hang cá. Hang cá thường có hình tròn, nếu nước xung quanh miệng hang bị đục thì chắn chắn hang có cá. Trong dân gian có nhiều cách để bắt cá thòi lòi như dùng cần câu để câu vào ban ngày và dùng đèn để soi cá vào ban đêm, đặt nò, thụt, chặn hang...

Đơn giản và phổ biến hơn cả vẫn là đi đặt xà di. Người ta dùng chừng chục miếng lá dừa nước thắt thành hình cái phễu với một đầu túm kín. Khi nước vừa rút, miệng hang thòi lòi lộ ra. Không cần mất nhiều công, họ chỉ việc đặt cái xà di vào và cứ thế, cá tự chui vào mà không thể quay đầu lại. Công việc còn lại là lật ngược xà di, đổ cá ra giỏ là xong.

Trái với vẻ gớm ghiếc bề ngoài, thịt cá thòi lòi lại rất mềm và thơm ngon. Thịt cá trắng như trứng gà bóc, không có xương, phần ruột, gan, trứng đều béo ngậy. Các món ăn được làm từ cá thòi lòi rất phong phú như nướng chấm mắm, lột da kho tiêu, hấp cách thủy, cuốn bánh tráng rau sống, canh chua...

Món cá nướng thịt ngọt và chắc.

Về Cà Mau bằng tấm vé Vietjet, hãy thử món cá thòi lòi xiên que tre nướng than. Cá thòi lòi đem về rửa sạch bùn rồi ướp muối ớt, lấy thanh trúc tươi xiên dọc con cá rồi gác lên bếp than hồng, trở đều tay. Bị đốt nóng, nước từ nhánh trúc tươi chảy ra thấm vào thịt cá nên giúp món ăn ngọt hơn. Chỉ một loáng là mùi thơm của cá lan tỏa trong không gian khiến ai cũng thấy thòm thèm.

Những thực khách sành ăn thường chọn cách ăn cá nướng với muối ớt hoặc nước mắm ngon. Có người lại thích phết lên da cá một ít mỡ nước hay dầu ăn trước khi nướng. Một điều lạ nữa là thịt loài cá này khi để nguội không tanh như một số cá khác. Thế nên nếu có thời gian, bạn cứ từ từ nhấm nháp, thưởng thức để “nghiện” lúc nào không biết.

Người miền Tây chế biến rất nhiều món ngon từ cá thòi lòi.

Dù có đặc tính khác biệt nhưng vì thuộc họ cá bống nên món cá thòi lòi được nhiều người đem kho tiêu thành món ăn ngon. Người biết nấu thường kết hợp cá với một ít tương, gừng xắt lát, một ít dầu ăn hay vài lát thịt heo ba rọi trong lúc ướp. Hâm đến lửa thứ hai, ba thì tinh dầu gừng, men của tương và chất béo của dầu (mỡ) cùng thấm đều vào từng thớ cá, khiến cá ửng màu hổ phách.

Ngày nay, các món ăn được chế biến từ cá thòi lòi được bán nhiều trong các nhà hàng và được du khách khi đi du lịch với tấm vé Vn Airline vô cùng ưa chuộng